Πως καλλιεργώ αγκινάρες

agkinares

Η αγκινάρα (Cynara cardunculus) είναι πολυετές λαχανικό της οικογένειας των Αστεροειδών (Asteraceae). Αναπτύσσεται σε σχήμα θάμνου, ύψους περίπου 1,5 μ.


Πως καλλιεργούμε αγκινάρα

Κλίμα: Η πολυετής καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο πραγματοποιείται με επιτυχία σε εκείνες τις περιοχές της ευκράτου ζώνης που χαρακτηρίζονται από ήπιους και δροσερούς χειμώνες και στις οποίες δεν παρατηρούνται απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας καθ’ όλο το έτος.

Το ελάχιστο θερμοκρασιακά όριο αντοχής του φυτού είναι οι -3 με -5 βαθμούς κελσίου. Ωστόσο συνιστάται να μην φυτεύονται αγκινάρες εκεί που η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 1 με 0 βαθμούς κελσίου, όπως επίσης δεν πρέπει να φυτεύονται αγκινάρες όταν ο προς φύτευση λαχανόκηπος βρίσκεται σε θέση εκτεθειμένη στους παγετούς.

Ιδιαίτερα ευνοϊκός κλιματικός παράγοντας για την επιτυχή καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο είναι η αυξημένη ατμοσφαιρική υγρασία.

Έδαφος: Το έδαφος του λαχανόκηπου μπορεί να είναι μέσης υφής ή και βαρύ. Δηλαδή κατάλληλα για την καλλιέργεια της αγκινάρας είναι τόσο τα πηλώδη όσο και τα αργιλώδη εδάφη. Σε κάθε περίπτωση όμως, πρέπει να διαθέτουν άριστη αποστράγγιση καθώς και να είναι γόνιμα.

Εδαφικό pH: Κατάλληλο εδαφικό pH για την καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο είναι αυτό που κυμαίνεται μεταξύ 6 και 8. Άριστο είναι αυτό του οποίου το εύρος κυμαίνεται μεταξύ 6 με 6,9.



Πολλαπλασιασμός της αγκινάρας


Η αγκινάρα πολλαπλασιάζεται κυρίως αγενώς, με παραφυάδες (ή παραπούλια) και ξηρόφυτα. Ο πολλαπλασιασμός του φυτού με σπόρο δεν συνηθίζεται παρά μόνο για την εγκατάσταση νέων ποικιλιών.

Σπορά: Η σπορά της αγκινάρας πραγματοποιείται από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάρτιο μέσα σε θερμά σπορεία. Η θερμοκρασία για την βλάστηση των σπόρων κυμαίνεται μεταξύ 21 και 26 0C. Με αυτές τις θερμοκρασίες τα φυτάρια εμφανίζονται εντός 8 με 12 ημερών. Επίσης είναι δυνατόν να γίνει σπορά σε ψυχρά σπορεία κατά τους μήνες Απρίλιο με Μάιο.

Παραφυάδες: Η χρήση των παραφυάδων αποτελεί τον συνηθέστερο τρόπο για τον πολλαπλασιασμό της αγκινάρας. Ωστόσο κάτι τέτοιο προϋποθέτει την ύπαρξη μητρικών φυτών από προηγούμενη καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο ή σε άλλες καλλιέργειες αγκινάρας στις οποίες ο ερασιτέχνης καλλιεργητής έχει πρόσβαση. Οι παραφυάδες λαμβάνονται στις θερμότερες περιοχές από τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο μέχρι και τον Μάρτιο στις ψυχρότερες. Γενικά, το μήκος των παραφυάδων της αγκινάρας κυμαίνεται μεταξύ 25 με 40 cm ενώ πρέπει να έχουν 4 έως 6 φύλλα. Μετά το φύτεμα οι παραφυάδες επιχωματώνονται μέχρι τα 10 με 15 cm.

Ξηρόφυτα: Τα ξηρόφυτα είναι τεμάχια ρίζας που το καθένα φέρει υπόγειο βλαστό με δύο τουλάχιστον πολύ καλά ανεπτυγμένους οφθαλμούς. Λαμβάνονται από τα μητρικά φυτά, των οποίων το άνω τμήμα έχει ξεραθεί (λήθαργος), Ιούλιο με Αύγουστο και στρωματώνονται σε υγρή άμμο, μέχρι να είναι έτοιμα για μεταφύτευση.



Λίπανση της αγκινάρας


Οργανική ουσία: Για την επιτυχή καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο η πρόσθεση οργανικής ουσίας είναι απαραίτητη. Η οργανική ουσία μπορεί να έχει την μορφή της καλοχωνεμένης και απολυμασμένης κοπριάς ή του κομπόστ. Η συνιστώμενη ποσότητα γενικά κυμαίνεται μεταξύ 400 με 500 kg ανά 100 m2 λαχανόκηπου.

Προσθήκη λιπασμάτων: Είτε στην φάση της προετοιμασίας του εδάφους είτε σε μια ήδη εγκατεστημένη καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο, οι ποσότητες λιπασμάτων για την βασική λίπανση των φυτών είναι περίπου ίδιες. Ενδεικτικά αναφέρεται πως ανά 100 m2 λαχανόκηπου χορηγούνται το φθινόπωρο 0,5-1 kg ασβεστούχου νιτρικής αμμωνίας (26-0-0), 4-6 kg υπερφωσφορικού (0-20-0), και 1-2 kg θειικού καλίου (0-0-50).

Για την ίδια έκταση, επιφανειακά χορηγούνται 0,5-1 kg ασβεστούχου νιτρικής αμμωνίας (26-0-0) τον Μάρτιο και άλλο τόσο τον Απρίλιο.



Άρδευση της αγκινάρας

Η αγκινάρα από την αρχή μέχρι το τέλος της βλαστικής περιόδου θέλει συστηματικό πότισμα. Ο καλλιεργητής θα πρέπει να έχει υπόψιν του πως ανά 100 m2 λαχανόκηπου απαιτούνται περίπου 25 με 40 m3 νερού ανά έτος ενώ η καλύτερη μέθοδος ποτίσματος είναι αυτή με τους σταλακτηφόρους σωλήνες.



Φύτευση της αγκινάρας


Προετοιμασία εδάφους: Η πολυετής καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο (3 έως 5 με 7 χρόνια) επιβάλλει την πολύ καλή προετοιμασία του εδάφους. Αρχικά πραγματοποιείται βαθύ όργωμα μέχρι τα 50 έως 60 cm, όπου γίνεται και η ενσωμάτωση της οργανικής ουσίας. Ακολουθεί κανονικό όργωμα, όπου γίνεται και η ενσωμάτωση της βασικής λίπανσης και έπειτα 1 έως 2 φρεζαρίσματα, ώσπου τέλος γίνεται η διάνοιξη των λάκκων φύτευσης.

Φύτευση: Οι αποστάσεις φύτευσης της αγκινάρας εξαρτώνται – ανάμεσα στα άλλα – από το εάν η ποικιλία που πρόκειται να εγκατασταθεί έχει φυτά που παράγουν ανθοκεφαλές με αγκάθια ή χωρίς. Γενικά θα μπορούσε να ειπωθεί, πως οι Αγκινάρες που παράγουν ανθοκεφαλές με αγκάθια φυτεύονται σε μεγαλύτερες αποστάσεις. Συνεπώς, για αυτές τις ποικιλίες συστήνεται οι αποστάσεις φύτευσης να είναι 0,80 m επί της γραμμής και 1,60 έως 1,80 m μεταξύ των γραμμών, ενώ για τις ποικιλίες χωρίς αγκάθια οι αποστάσεις να είναι 0,70 με 0,80 m επί της γραμμής και 1,40 έως 160 m μεταξύ των γραμμών.

Η φύτευση πραγματοποιείται είτε την άνοιξη είτε το φθινόπωρο.


Εργασίες


Σκαλίσματα: Εφόσον υπάρχει η δυνατότητα της χρήσης μηχανικών μέσων γίνονται δύο ή τρία φρεζαρίσματα μεταξύ των γραμμών μαζί με σκαλίσματα ή τσαπίσματα πάνω στις γραμμές. Σε αντίθετη περίπτωση, ο ερασιτέχνης κηπουρός γλυτώνει το γυμναστήριο, πραγματοποιώντας χειρωνακτικά όλες τις εργασίες.

Αραίωμα παραφυάδων: Στο τελευταίο σκάλισμα που γίνεται το φθινόπωρο, αφαιρούνται από τα φυτά όλες οι αδύναμες παραφυάδες και αφήνονται μόνο 3 έως 4, οι πιο δυνατές ανά φυτό.



Προφύλαξη της αγκινάρας τον Χειμώνα


Παράχωμα: Εάν η καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο γίνεται σε περιοχές όπου οι χειμωνιάτικες θερμοκρασίες πλησιάζουν τα κατώτερα όρια αντοχής της, μετά το αραίωμα των παραφυάδων ακολουθεί παράχωμα των φυτών για την προφύλαξή τους. Το παράχωμα πραγματοποιείται σκεπάζοντας τα φυτά με μια στρώση χώματος 10 έως 15 cm ενώ και η πρόσθεση πάνω από αυτήν μιας επιπλέον στρώσης 10 έως 20 cm οργανικών υλικών, όπως άχυρου, κρίνεται ιδιαιτέρως επωφελής.

Αποθήκευση των φυτών: Σε περιοχές που οι χειμερινές θερμοκρασίες είναι απαγορευτικές για την επαγγελματική καλλιέργεια της αγκινάρας, ο ερασιτέχνης μπορεί να εγκαταστήσει την καλλιέργεια στον λαχανόκηπό του. Αυτό όμως που χρειάζεται να κάνει είναι, πλησιάζοντας ο χειμώνας, να βγάζει τις αγκινάρες από το έδαφος και να τις αποθηκεύει σε προφυλαγμένα μέρη έχοντάς τες μέσα σε υγρή ποταμίσια άμμο ή τύρφη. Την επόμενη άνοιξη, μπορεί να διαιρεί τα φυτά και να τα επαναφυτεύει.

Κάλυψη των φυτών: Στις ίδιες περιοχές η προφύλαξη των φυτών μπορεί να γίνει με την μέθοδο του διπλού χαμηλού τούνελ. Αρχικά γύρω από τα φυτά αφήνεται μια στρώση οργανικών υλικών πάχους 10 cm. Έπειτα κατασκευάζεται το πρώτο, το μικρό τούνελ, το οποίο καλύπτεται με αντιπαγετικό ύφασμα προστασίας. Τέλος, κατασκευάζεται το μεγάλο τούνελ, το οποίο περιέχει το μικρότερο και σκεπάζεται με διαφανές παχύ πλαστικό φύλλο θερμοκηπίων.



Φυτοπροστασία της Αγκινάρας


Παρόλο που σε γενικές γραμμές η καλλιέργεια της αγκινάρας στον λαχανόκηπο, όντας μικρής κλίμακας, δεν παρουσιάζει συνήθως σοβαρά προβλήματα, ωστόσο τα φυτοπαράσιτα δεν λείπουν.



Εχθροί


Έντομα

Aphis fabae-solanella – Μαύρη αφίδα της αγκινάρας
Anuraphis cardui (syn. Brachycaudus cardui) – Αφίδα του γαϊδουράγκαθου
Brachycaudus helichrysi – Πράσινη αφίδα δαμασκηνιάς
Cassida palestina – Κασσίδα
Gryllotalpa gryllotalpa – Κρεμμυδοφάγος
Pyrameis cardui – Πυραμείς (ή Βανέσσα)
Platyptilia carduidactyla – Σκώρος της αγκινάρας
Sphaeroderma rubidium – Άλτης
Agromyza andalusiaca – Μύγα νευρώσεων (ή Μύγα της αγκινάρας)
Helicoverpa armigera – Πράσινο σκουλήκι
Agriotes spp. – Σιδηροσκώληκες


Ακάρεα

Tetranychus urticae – Τετράνυχος κοινός


Νηματώδεις

Meloidogyne spp. – Κομβονηματώδεις
Platylenchus penetrans – Νηματώδης


Κοχλίες & Λείμακες

Helix sp. – Σαλιγκάρια
Limax sp. – Γυμνοσάλιαγκες


Θηλαστικά

Apodemus sp. – Αρουραίοι αγρών
Microtus sp. – Αρουραίοι αγρών
Rattus sp. – Αρουραίοι



Ασθένειες


Βακτήρια

Erwinia chrysanthemi – Βακτηριακό κάψιμο
Xanthomonas cynarae – Βακτηριακή γωνιώδης κηλίδωση


Μύκητες



Ascochyta hortorum – Ασκοχύτωση


Botrytis cineria – Τεφρά σήψη (Βοτρύτης)
Bremia lactucae – Περονόσπορος
Pythium spp. – Πύθιο
Ramularia cynarae – Ραμουλάρια
Sclerotinia minor – Σκληρωτινίαση


Corticium rolfsii – Σκληρωτίαση
Erysiphe cichoracearum – Ωίδιο των κολοκυνθοειδών
Leveillula taurica – Ωίδιο
Sphaerotheca fulinginea – Ωίδιο
Verticillium dahliae – Βερτισιλλίωση (Αδρομύκωση)
Verticillium albo-atrum – Βερτισιλλίωση (Αδρομύκωση)
Rosellinia necatrix – Σηψιρριζία
Sclerotiutn rolfsii – Σαπίσματα λαιμού
Sclerotinia scleritium – Σαπίσματα λαιμού
Phizoctonia solani – Σαπίσματα λαιμού


Ιώσεις

AARSV

Artichoke Aegean ringspot virus – Ιός της δακτυλιοειδούς κηλίδωσης της αγκινάρας Αιγαίου
AILV

Artichoke Italian latent virus – Χλωρωτικός νανισμός αγκινάρας
AMCV

Artichoke mottled crinkle virus – Ιός της κατσαρής ποικιλοχλώρωσης της αγκινάρας
AYRV

Artichoke yellow ringspot virus – Κίτρινη Δακτυλιωτή Κηλίδωση

πηγή: kalliergeia.com

Δημοσίευση σχολίου

Νεότερη Παλαιότερη

Φόρμα επικοινωνίας